Jak rozpoznać, że ugryzł mnie zakażony kleszcz?

Kleszcze mogą przenosić groźne choroby, takie jak borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Ugryzienie kleszcza nie zawsze oznacza infekcję, ale szybkie rozpoznanie objawów może być kluczowe dla zdrowia. Poniżej omówimy, jak rozpoznać ugryzienie zakażonego kleszcza, na co zwrócić uwagę i jak reagować.

2025-06-04 23:29:00

1. Jak wygląda ugryzienie kleszcza?

Kleszcze zazwyczaj wgryzają się w skórę bezboleśnie, ponieważ ich ślina zawiera substancje znieczulające. Miejsce ugryzienia może być lekko zaczerwienione, swędzące lub nieznacznie opuchnięte. Samo ugryzienie nie jest jeszcze oznaką infekcji – to naturalna reakcja skóry. Ważne jest, aby ostrożnie usunąć kleszcza za pomocą pęsety, chwytając go jak najbliżej skóry i wyciągając płynnym ruchem, bez kręcenia czy zgniatania. Po usunięciu zdezynfekuj miejsce i obserwuj je przez kolejne tygodnie.

2. Kluczowy objaw: rumień wędrujący

Najbardziej charakterystycznym objawem boreliozy, jednej z najczęstszych chorób przenoszonych przez kleszcze, jest rumień wędrujący. Pojawia się on w 60-80% przypadków zakażenia, zwykle 3-30 dni po ugryzieniu. Wygląda jak czerwona plama lub pierścień, który rozrasta się na zewnątrz, często z jaśniejszym środkiem. Rumień może mieć średnicę od kilku do kilkudziesięciu centymetrów i nie zawsze jest bolesny. Jeśli zauważysz taki objaw, natychmiast skonsultuj się z lekarzem – to wyraźny sygnał możliwej infekcji.

3. Objawy ogólne zakażenia

Zakażenie może objawiać się nie tylko zmianami skórnymi. W ciągu kilku dni lub tygodni po ugryzieniu mogą pojawić się symptomy przypominające grypę, takie jak:

  • gorączka lub stany podgorączkowe,
  • zmęczenie i osłabienie,
  • bóle mięśni i stawów,
  • bóle głowy,
  • powiększenie węzłów chłonnych.

W przypadku kleszczowego zapalenia mózgu objawy mogą być poważniejsze i obejmować wysoką gorączkę, silne bóle głowy, nudności, a nawet zaburzenia neurologiczne, jak drgawki czy dezorientacja. Te symptomy wymagają pilnej interwencji medycznej.

4. Kiedy szukać pomocy?

Nie każdy kleszcz jest zakażony, ale ryzyko rośnie, jeśli kleszcz był w skórze dłużej niż 24-36 godzin. Jeśli nie jesteś pewien, czy kleszcz mógł być nosicielem choroby, lub zauważysz niepokojące objawy, skonsultuj się z lekarzem. W niektórych przypadkach można zbadać usuniętego kleszcza w laboratorium, aby potwierdzić obecność patogenów, choć nie zawsze jest to konieczne. Lekarz może zlecić badania krwi (np. testy na przeciwciała przeciwko boreliozie), ale zwykle są one wiarygodne dopiero po kilku tygodniach od ugryzienia.

5. Jak się chronić?

Zapobieganie jest kluczowe. W lesie, na łąkach czy w parkach noś odzież zakrywającą ciało, używaj repelentów i dokładnie sprawdzaj skórę po powrocie. Kleszcze lubią ciepłe, wilgotne miejsca, takie jak pachwiny, pachy czy skóra za uszami.